Świat „frankofonii” powoli się kurczy. Zmiany sytuacji politycznej w Afryce spowodowały, że kilka krajów obrażonych na Paryż rezygnuje z języka francuskiego jako języka urzędowego. Obecnie zrobił to Niger.
Język francuski nie jest już językiem urzędowym Nigru, gdzie władzę przejęła junta wojskowa nastawiona wrogo wobec Paryża. Władze wojskowe w Nigrze ogłosiły „hausa” nowym językiem narodowym i urzędowym kraju. Wcześniej podobnie uczyniły, także po przewrotach wojskowych, Mali i Burkina Faso.
Wszystkie te kraje, dawne kolnie Francji, zdegradowały język francuski do statusu „języka roboczego”. Nie zmienia to jednak faktu, że francuski jest nadal językiem, w którym prawie wszyscy mogą się jednak dogadać.
Zgodnie z Konstytucją Nigru z 25 listopada 2010 r., język francuski był się językiem urzędowym, a wszystkie pozostałe języki używane w tym kraju miały „status języka narodowego”. Władze wojskowe Nigru wybrały jednak na „urzędowy” język hausa za język narodowy.
Tak stanowi nowa „Karta Odrodzenia”, która przejściowo ma moc Konstytucji i została ogłoszona 26 marca przez generała Abdourahamane Tianiego, przywódcę sił zbrojnych. Karta zmienia też oficjalne języki kraju i stwierdza, że do roli „języków roboczych” będą służyły angielski i francuski. Tak stanowi artykuł 12 tej Karty, opublikowanej już w Dzienniku Urzędowym z dnia 31 marca.
Językami „mówionymi” jest jeszcze 9 innych języków plemiennych, jak zarma-songhay, fulfulde (peul), kanuri, gourmantché, arabski. Niger ma 13% mieszkańców mówiących po francusku, co odpowiada nieco ponad 3 milionom osób. Hausa jest najczęściej używanym językiem w kraju, w którym mieszka 26 milionów ludzi i jest używany głównie w regionach Zinder i Maradi (południowo-środkowa część) oraz w Tahoua (zachód).
Wszystkie te regiony graniczą ze stanami federalnymi Nigerii, w których również mieszka kilka milionów osób mówiących językiem hausa. Karta Odrodzenia ustaliła czas trwania reżimu wojskowego na co najmniej pięć lat, a później ma nastąpić, ale zależnie od sytuacji bezpieczeństwa, okres przejściowy. Rządząca armia wycofała też Niger z Międzynarodowej Organizacji Frankofonii (OIF).
Mali i Burkina Faso i Niger wycofały się również ze Wspólnoty Gospodarczej Państw Afryki Zachodniej (ECOWAS), którą uważają za organizację podporządkowaną Francji, i utworzyły konfederację Sojuszu Państw Sahelu (ESA). Zerwały także stosunki dyplomatyczne i wojskowe z Francją, a także zmieniły nazwy wielu ulic i pomniki kojarzone z dawną metropolią.
Źródło: Le Figaro