Główny Inspektor Sanitarny dr Paweł Grzesiowski chciałby zmiany systemu kar za nieszczepienie dzieci, tak, by odejść od grzywien na rzecz prostszych narzędzi, czyli procedury mandatowej.
w niedzielnej rozmowie na antenie Tvn24 Grzesiowski ocenił, że kary i większe nasilanie penalizacji nieszczepienia dzieci może powodować efekt odwrotny do zamierzonego tj. jeszcze większe usztywnienie postaw antyszczepionkowych. Według niego kary oddziaływują na zmianę ludzkich postaw słabiej niż wiedza.
„Jesteśmy ludźmi, którzy kreują własne poglądy przede wszystkim na podstawie świadomości. Czyli im więcej będziemy mówili o chorobie, której zapobiegamy przez szczepienia, tym większa jest szansa, że ci, którzy nie chcą szczepić dzieci, zmienią postawę” – powiedział szef GIS. Podkreślił, że już teraz, kiedy dużo mówi się o odrze, przychodzą na szczepienia z dziećmi ludzie, którzy do tej pory ich nie szczepili.
Grzesiowski chce, aby system kar za nieszczepienie dzieci został zmieniony tak, by odejść od grzywien nakładanych w procedurach, które trwają strasznie długo, na korzyść prostych narzędzi, czyli procedury mandatowej.
„Są to mniejsze kwoty, ale to od razu daje możliwość wskazania, że dane zachowanie jest nieakceptowane przez system ochrony zdrowia w Polsce. Dzisiaj kary grzywny za nieszczepienie wynoszą kilkadziesiąt tysięcy złotych, (…) natomiast my proponujemy mandaty kilkusetzłotowe, egzekwowane prawie natychmiast, w zwykłej procedurze mandatowej” – powiedział szef GIS.
Przekazał, że w Polsce do końca 2023 roku były zbierane tylko dane o odmowach rodziców, natomiast nie było bazy danych dzieci nieszczepionych. „Teraz zaczynają spływać takie dane i po raz pierwszy w Polsce będziemy mogli, dosłownie za kilak tygodni, określić, które dziecko jakich szczepionek nie dostało. I wtedy będziemy mogli zastosować imienne kontakty bezpośrednio z rodzinami, które nie szczepią swoich dzieci” – dodał.
Rok 2023 był rekordowy pod względem liczby uchyleń od szczepień obowiązkowych. W ostatnich dwudziestu latach, czyli odkąd państwo gromadziło dane na temat odmów, skala zjawiska wzrosła niemal trzydziestokrotnie. W 2003 r. zanotowano 3077 odmów przyjęcia obowiązkowej szczepionki, a w 2023 r. – 87 344 – wynika z danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny. Od 2017 r. liczby te rosną skokowo. Każdego roku jest ok. 10 tys. odmów więcej.