Ukraińcy dokonują hurtowych zakupów nieruchomości na polskim rynku. Bardzo często płacą za nie gotówką.
Rok 2024 przyniósł rekordową liczbę transakcji nieruchomości zawieranych przez obcokrajowców w Polsce. Cudzoziemcy kupili łącznie 17 330 mieszkań i lokali użytkowych, co oznacza znaczny wzrost w porównaniu z rokiem poprzednim, gdy było to ponad 14 tysięcy transakcji. Ukraińcy zdecydowanie prowadzą w statystykach, często płacąc za nieruchomości gotówką i przeznaczając je pod wynajem.
Według Ewy Palus, głównego analityka portalu Tabelaofert Nieruchomości, udział obcokrajowców w sprzedaży nieruchomości w 2024 roku mógł wynieść nawet 10 proc. – w 2023 roku było to około 6 proc.
Największe zainteresowanie wykazują Ukraińcy, którzy są zdecydowanymi liderami i zakupili około 380 000 metrów kwadratowych powierzchni mieszkalnej. Białorusini stanowią drugą najliczniejszą grupę z 111 000 metrów kwadratowych zakupionych nieruchomości, a na kolejnych miejscach w statystykach znajdują się Rosjanie, Hindusi, Brytyjczycy i Wietnamczycy.
Najwięcej transakcji odnotowano w Warszawie, gdzie kupiono 3 535 mieszkań, następnie w Krakowie z 1 523 mieszkaniami i Wrocławiu z 1 491 mieszkaniami.
Charakterystyczną cechą zakupów dokonywanych przez obcokrajowców jest finansowanie transakcji gotówką, bez korzystania z kredytów hipotecznych. Często robią to także hurtowo. Ukraińcy kupują po kilka mieszkań za jednym razem. Najchętniej na nowych osiedlach, by na nich zarabiać, choć jest też spora grupa obcokrajowców, którzy chcą się nad Wisłą osiedlić na stałe.
Ci, którzy nie kupują za gotówkę, chętnie brali pieniądze od polskiego podatnika, w formie dopłat do kredytów. Z socjalnego programu „Bezpieczny kredyt 2 procent” skorzystało 3 044 cudzoziemców, co stanowiło 4,7 procent wszystkich zawartych umów. Najczęściej z tego rozwiązania korzystali Ukraińcy, których było 2 215 osób, następnie Białorusini z liczbą 492 osoby, Hindusi z 46 osobami oraz Rosjanie z 24 osobami.
Obcokrajowcy z krajów UE i EOG mogą kupować nieruchomości w Polsce na takich samych zasadach jak polscy obywatele. Inne osoby muszą jednak uzyskać specjalne zezwolenie, szczególnie gdy nieruchomość znajduje się w strefie nadgranicznej, jak na przykład w Helu, Gdańsku czy Sopocie. W 2024 roku MSWiA rozpatrywało 527 wniosków o zezwolenia na zakup lokali, z czego 364 dotyczyło województwa pomorskiego. Resort wydał 143 decyzje odmowne, wskazując jako powody między innymi nieudokumentowanie źródeł pochodzenia pieniędzy czy zagrożenie bezpieczeństwa. Jednocześnie, jak wynika z danych przekazanych przez „Rzeczpospolitą”, połowa mieszkań w Polsce była kupowana bez wymaganego zezwolenia.
Na polskim rynku nieruchomości pojawiły się ukraińskie agencje pośredniczące, które kierują swoją ofertę głównie do Białorusinów i Ukraińców. Polskie biura skarżą się, że podmioty te stosują nieuczciwe praktyki, kopiując oferty polskich biur i podkradając im klientów.
Eksperci przewidują dalszy wzrost zainteresowania polskim rynkiem nieruchomości wśród obcokrajowców, szczególnie Ukraińców.