O tym, że jest zgoda strony ukraińskiej na ekshumacje ofiar ukraińskiego ludobójstwa na Polakach we wsi Puźniki mówi się już od dłuższego czasu. Jest to jedyna lokalizacja, jaką polskie władze chcą ujawniać. Teraz podano szczegóły. Odpowiadająca za prace Fundacja Wolność i Demokracja kompletuje skład misji.
Z doniesień reportera RMF FM wynika, że w pracach ma wziąć udział 20 osób – w tym kilkanaście z Polski oraz kilka z Ukrainy. Misja ma rozpocząć się pod koniec kwietnia.
Przypomnijmy, że w październiku 2023 roku ówczesny minister w KPRM Michał Dworczyk poinformował o odkryciu w Puźnikach zbiorowego dołu ze szczątkami Polaków bestialsko zamordowanych przez Ukraińców w 1945 roku. Znaleziska dokonano w sierpniu 2023 r., jednak ujawniono je dopiero po kilku miesiącach z powodu „politycznej wrażliwości” sprawy.
W skład zespołu, który ma rozpocząć prace na wiosnę, wejdą przedstawiciele Fundacji Wolność i Demokracja, założonej przez Dworczyka, antropolodzy, archeolodzy, specjaliści medycyny sądowej oraz genetyk. Główny pion misji będą stanowić eksperci z Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie z prof. Andrzejem Ossowskim na czele.
Według informacji RMF FM chęć udziału w pracach zgłosili także przedstawiciele Instytutu Pamięci Narodowej. Trwa jednak ustalanie, w jakim charakterze mieliby wziąć w nich udział. Ponadto ze strony ukraińskiej mają pojawić się biegli i przedstawiciele Stowarzyszenia Wołyńskie Starożytności, współpracującego z Fundacją Wolność i Demokracja.
Prace są zaplanowane na drugą połowę kwietnia i mają trwać miesiąc. Najpierw nastąpi mechaniczne zdjęcie pierwszej warstwy ziemi w miejscu, gdzie wcześniej znaleziono ludzkie szczątki. Później rozpoczną się prace z użyciem łopat i szpachelek. Szkielety wydobyte z ziemi mają być badane na miejscu przez antropologów, którzy ustalą wiek, płeć, a także przyczyny śmierci ofiar ukraińskiego ludobójstwa. Pobierane będą też próbki DNA do badań porównawczych.
Materiał ten będzie porównywany z materiałem od miesięcy zbieranym przez Pomorski Uniwersytet Medyczny od potomków mieszkańców wsi, z których pochodzą ofiary znalezione w Puźnikach.
Zbrodnia w Puźnikach została dokonana na Polakach w lutym 1945 roku. Sprawcami byli ukraińscy nacjonaliści z UPA. Zginęło 80 osób.