Ukraina wciąż liczy na polskie wsparcie w wojnie z Rosją, energetyce i procesach integracji europejskiej, a Polska – m.in. na udział w odbudowie z wojennych z niszczeń – mówili uczestnicy odbywającego się w Kijowie Forum Europy Centralnej i Wschodniej Via Carpatia 2024.
– Odbudowa Ukrainy ze względu na skalę tego państwa, ze względu na znaczenie Ukrainy, ze względu na skutki społeczne, nie będzie tylko sprawą ukraińską, nie będzie tylko sprawą na granicy z Polską. To będzie proces, który politycznie zmieni całą Europę Środkowo-Wschodnią – ocenił podczas obrad szef Rady ds. Współpracy z Ukrainą Paweł Kowal.
W forum uczestniczyli ukraińscy i polscy eksperci, przedstawiciele władz i parlamentarzyści z obu krajów. Wydarzeniu towarzyszyło wiele imprez kulturalnych, m.in. spotkania literackie z ukraińskimi twórcami, z bronią w ręku walczący z rosyjską agresją.
Jeden dzień forum poświęcony był Polsce. Jacek Karnowski, poseł i sekretarz stanu w ministerstwie funduszy i polityki regionalnej, podczas tych „Ukraińsko-Polskich Spotkań” uznał, że obecność Polski na Ukrainie powinna być większa.
– Odbudowa Ukrainy będzie potrzebowała bardziej wzmożonej aktywności. Musimy odrobić stracony przez ostatnie lata czas – wyjaśnił w rozmowie z PAP.
Polska obecność w procesie odbudowy to – jego zdaniem – przede wszystkim branża budowlana. – To jest branża, którą potrafimy się zajmować. Na pewno gospodarka wodociągów, kanalizacji, ciepłownictwa, czyli rzeczy, które są i u nas na bardzo wysokim poziomie – podkreślił.
Karnowski mówił także o dążeniach Ukrainy do członkostwa w Unii Europejskiej. – Nie ukrywamy przed Ukraińcami, że wejście do Unii Europejskiej nie jest czymś zupełnie łatwym i bezbolesnym, że to wymaga dużych wyrzeczeń i powołujemy się na nasze przykłady. Ja jestem przekonany, że należy szukać tego, co nas łączy. My też możemy tutaj się bardzo wiele nauczyć – jak zachowywać się w sytuacjach krytycznych, jak budować własną obronę cywilną. Ukraińskie doświadczenia w tych sprawach są ogromne – powiedział Karnowski.
Obecnie, w warunkach wojny z Rosją, Ukraina zainteresowana jest przede wszystkim współpracą militarną z Polską – powiedział założyciel Via Carpatia, deputowany do Rady Najwyższej, ukraińskiego parlamentu, Mykoła Kniażycki.
– Mówimy jednak także o odnowieniu ukraińskiej energetyki, inwestycjach i kwestiach humanitarnych oraz kulturze. Widzimy też i cenimy aktywność polskich władz na rzecz Ukrainy, przede wszystkim premiera Donalda Tuska i ministra spraw zagranicznych Radosława Sikorskiego, by wesprzeć Ukrainę na forum Unii Europejskiej – podkreślił.
Zdaniem szefa polsko-ukraińskiej grupy parlamentarnej Marcina Bosackiego, relacje polsko-ukraińskie mają „absolutnie strategiczne znaczenie”. – Jednak w polityce cele strategiczne najtrudniej przekuć w bieżącą, konkretną działalność. Ale wydaje mi się, że w najbliższych miesiącach trzeba się skoncentrować na dwóch rzeczach, czyli pracy nie tylko Polska z Ukrainą, ale z dużymi graczami Europy, rozwinąć zdolności strategiczne i wojskowe Europy – powiedział.
– A także spróbować pomóc w przyspieszeniu procesu wchodzenia Ukrainy do Unii Europejskiej podczas naszej prezydencji. To na pewno można zrobić – wyjaśnił Bosacki.
Poseł zwrócił uwagę na pomoc, której Polska udzieliła Ukrainie od początku inwazji Rosji na pełną skalę na początku 2022 r. – W ciągu ostatnich dwóch i pół roku Polska przeznaczyła prawie 5 proc. swojego PKB na pomoc Ukrainie. Dla porównania, Stany Zjednoczone przekazały mniej niż pół procenta swojego PKB, czyli proporcjonalnie 10 razy mniej niż Polska – mówił podczas obrad forum.
– Jednocześnie chcielibyśmy wzmocnić współpracę gospodarczą, aby Polska wzięła bardziej aktywny udział w odbudowie Ukrainy, szczególnie w sektorze energetycznym i logistycznym. Chcielibyśmy zobaczyć odbudowę dróg i infrastruktury z udziałem polskich partnerów. Polska wie, jak to zrobić, ponieważ w ciągu ostatnich dwóch lat wdrożyliśmy nasz potężny program inwestycyjny, odbudowując i wykorzystując fundusze europejskie – wyjaśniał Bosacki.
Najważniejszym wydarzeniem kulturalnym forum Via Carpatia była kijowska premiera „Dziadów” Adama Mickiewicza w reżyserii Mai Kleczewskiej i w wykonaniu aktorów Iwano-Frankiwskiego Teatru Dramatycznego.
Podczas forum wręczono także doroczną nagrodę im. Stanisława Vincenza „Za działalność humanitarną i wkład w rozwój regionalny”. Jej laureatem został Rostysław Derżypilski, dyrektor teatru w Iwano-Frankiwsku.
