Uczciwość osobista, w tym odporność na korupcję, a także patriotyzm i kierowanie się w swych działaniach politycznych wyłącznie dbałością o interesy Polski – to, według badanych przez CBOS, najważniejsze cechy przyszłych europosłów. Najmniej istotne okazało się bycie reprezentantem różnych mniejszości.
Po wyborach parlamentarnych i samorządowych w ciągu najbliższych tygodni Polaków czeka kolejne głosowanie – wybór przedstawicieli do Parlamentu Europejskiego. W kwietniowym sondażu CBOS zapytał ankietowanych, jakie kompetencje i cechy osobiste, ich zdaniem, powinien mieć dobry kandydat na europosła.
Zgodnie z sondażem dla badanych najważniejszymi cechami przyszłych europosłów powinny być: z jednej strony uczciwość osobista, w tym odporność na korupcję (90 proc. uznaje tę cechę za bardzo ważną, dalsze 6 proc. przykłada do niej tylko nieco mniejszą wagę), a z drugiej – patriotyzm i kierowanie się w swych działaniach politycznych wyłącznie dbałością o interesy Polski (dla 88 proc. jest to bardzo ważne).
Na kolejnych miejscach wśród najczęściej oczekiwanych przymiotów kandydata na europosła znalazły się odpowiednie przygotowanie oraz umiejętności, czyli po pierwsze wysoki poziom wykształcenia, a po drugie znajomość języków obcych (odpowiednio: 71 proc. i 69 proc. głosów, że są to cechy bardzo ważne).
Według CBOS dla niespełna co drugiego z badanych bardzo ważnym atutem kandydata na posła do PE są zainteresowanie kwestiami europejskimi i wcześniejsza aktywność na forum europejskim (46 proc.), co nie musi być jednak tożsame z wcześniejszym zasiadaniem w Europarlamencie.
Posiadanie doświadczenia w pracy europosła jest bardzo ważne dla 27 proc., a dla 37 proc. wcześniejsze poselskie doświadczenie w PE jest mało ważne lub wręcz nieistotne.
Taki sam odsetek (27 proc.) za bardzo ważne uznaje umocowanie partyjne przyszłych europosłów, jednak prawie połowa badanych (48 proc.) ma odmienne zdanie i uważa, że partyjne zaplecze i partyjna aktywność kandydatów ma znikome znaczenie lub jest wręcz bez znaczenia.
Najmniej osób stwierdziło, że istotne jest to, by kandydaci byli reprezentantami różnych mniejszości istniejących w naszym kraju (po 24 proc. wskazań, że jest to bardzo ważne i dość ważne), 50 proc. uznało, że ta cecha jest w ich mniemaniu mało ważna lub nieistotna.
W zależności od różnych czynników społecznych oczekiwania wyborców wobec kandydatów potrafiły się zauważalnie różnić. Poparcie dla członkostwa Polski w UE jest bardzo ważne dla znakomitej większości wyborców Lewicy (90 proc.) i KO (83 proc.), a dla 49 proc. wyborców Konfederacji jest ono nieistotne. Ponad dwie trzecie wyborców powyżej 55 r.ż. (69 proc.) uznaje je za bardzo ważne w kontraście do tylko co trzeciego wyborcy do 24 roku życia (33 proc.) i 24 proc. bezrobotnych.
Reprezentowanie różnych mniejszości za bardzo ważne uznało niemal dwa razy więcej kobiet (30 proc.), niż mężczyzn (17 proc.) i ponad dwa razy więcej osób najgorzej zarabiających (35 proc.) od tych najlepiej zarabiających (16 proc.), a aktywne członkostwo w partii politycznej miało duże znaczenie dla ponad trzech razy więcej osób z wykształceniem podstawowym (44 proc.), niż wyższym (12 proc.).
Jak podkreśla CBOS, w elektoratach partii politycznych nie widać wielkich różnic w rankingu oczekiwań wobec europosłów, choć te, które się rysują, są symptomatyczne.
„Dla zwolenników wszystkich partii najważniejsze jest to, by kandydat był człowiekiem uczciwym oraz dbał o interesy Polski. Jedynie w przypadku zwolenników Lewicy ta ostatnia cecha ma nieco mniejsze znaczenie niż przeciętnie, natomiast ważniejsze od niej jest poparcie dla członkostwa Polski w Unii Europejskiej, a także dobre wykształcenie kandydata” – czytamy.
CBOS zauważa, że zwolennicy Lewicy wysoko stawiają jeszcze zgodność wartości i poglądów kandydata z ich własnymi. „Również wyborcy KO nieco bardziej niż ogół badanych cenią akceptację przynależności Polski do UE oraz wykształcenie i kompetencje kandydata, a także znajomość języków obcych” – podkreślono.
Jak czytamy, dla wyborców PiS poza wykształceniem i znajomością języków obcych szczególne ważne jest to, by kandydat na europosła podzielał te same lub chociaż bliskie wartości i miał podobny światopogląd, co ankietowany. „Wyborcy PiS większe znaczenie niż przeciętnie nadają także międzynarodowemu doświadczeniu kandydata, zarówno ogólnemu na forum europejskim, jak i w pracy europosła, ale także jego umocowaniu partyjnemu” – zaznaczono.
Według CBOS zwolennicy Trzeciej Drogi wyróżniają się silniej niż przeciętnie docenianą znajomością języków obcych, a także popieraniem przynależności Polski do UE; wyborcy Konfederacji poza dwoma najważniejszymi i ogólnie akceptowanymi cechami przede wszystkim chcieliby, żeby ich kandydaci reprezentowali bliskie im wartości i poglądy.
Badanie CBOS zostało zrealizowane metodą wywiadów telefonicznych wspomaganych komputerowo (CATI) w okresie od 8 do 11 kwietnia 2024 roku na próbie 1000 dorosłych mieszkańców Polski.
