Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości (MTS) w Hadze nakazał w czwartek Izraelowi umożliwienie bezzwłocznego zwiększenia dostaw pomocy humanitarnej do Strefy Gazy oraz uniemożliwienie armii podejmowania działań, które mogłyby naruszyć prawa Palestyńczyków zagwarantowane przez Konwencję o ludobójstwie.
Trybunał zobligował również Izrael do złożenia po miesiącu sprawozdania z wykonania nakazu.
„Katastrofalne warunki życia Palestyńczyków w Strefie Gazy uległy dalszemu pogorszeniu, w szczególności w świetle długotrwałego i powszechnego pozbawienia dostępu do żywności i innych podstawowych artykułów pierwszej potrzeby” – zaznaczył MTS w uzasadnieniu. Chociaż nakazy wydane przez Trybunał są prawnie wiążące, to nie jest on uprawniony do ich egzekwowania.
Decyzja Trybunału należy do tzw. środków tymczasowych w sprawie wniesionej przez Republikę Południowej Afryki, w której zarzuciła ona Izraelowi akty ludobójstwa. Izrael zaprzecza oskarżeniom i zarzuca RPA próbę „podważenia niezbywalnego prawa i obowiązku Izraela do obrony swoich obywateli”.
Odpowiadając na nakaz sądowy, izraelskie ministerstwo spraw zagranicznych nazwało zarzuty Trybunału o blokowaniu pomocy „całkowicie bezpodstawnymi”.
„Izrael będzie w dalszym ciągu promować nowe inicjatywy i rozszerzać istniejące, aby umożliwić i ułatwić przepływ pomocy do Strefy Gazy w sposób ciągły i rozległy, drogą lądową, powietrzną i morską, wraz z organami ONZ i innymi partnerami społeczności międzynarodowej” – napisał rzecznik resortu w opublikowanym na platformie X oświadczeniu.
„Obejmuje to ciągłe wysiłki na rzecz zwiększenia skali i środków dostępu do takiej pomocy pomimo wyzwań operacyjnych na miejscu oraz aktywnych i odrażających wysiłków Hamasu mających na celu przejmowanie, gromadzenie i kradzież pomocy” – dodał rzecznik.
Izraelskie MSZ podkreśliło, że winę za sytuację w Strefie Gazy ponosi Hamas, który w październiku dokonał najazdu na Izrael i uprowadził do Strefy Gazy ludzi, którzy wciąż są tam przetrzymywani.
Izrael wielokrotnie informował o napadach Hamasu i innych zbrojnych grup na magazyny i konwoje, zaznaczając, że celem tych działań jest również zachowanie wpływu organizacji terrorystycznych na ludność Strefy Gazy.
Opublikowany w zeszłym tygodniu raport Światowej Inicjatywy na rzecz Klasyfikacji Fazy Bezpieczeństwa Żywnościowego, prowadzonej m.in. przez Światowy Program Żywnościowy, ostrzegł, że sytuacja w Strefie Gazy staje się „katastrofalna”. O ile wszyscy mieszkańcy Strefy Gazy „stoją w obliczu wysokiego poziomu poważnego braku bezpieczeństwa żywnościowego” to przewiduje się, że przed końcem maja północna część terytorium może zostać dotknięta głodem.
Po zamknięciu granic Strefy Gazy, tuż po ataku terrorystycznego Hamasu w październiku ubiegłego roku, Izrael zaczął zezwalać na dowóz pomocy humanitarnej do Strefy Gazy. Od wielu tygodni rząd przekazywał, że jest w stanie odprawić przez przejście Kerem Szalom więcej pomocy humanitarnej niż organizacje humanitarne (zwłaszcza UNRWA) są w stanie rozdystrybuować wewnątrz Strefy.
We wtorek armia oświadczyła, że przeprowadziła inspekcję 258 ciężarówek z pomocą humanitarną, ale tylko 116 zostało rozprowadzonych w Strefie Gazy przez agencje ONZ. Przed tygodniem COGAT – izraelskie biuro nadzorujące również transport ze Strefą Gazy – zamieściło na platformie społecznościowej zdjęcie, pokazujące pomoc humanitarną zalegającą w oczekiwaniu na transport, którego organizacje pomocowe nie są w stanie dostarczyć i przekazać cywilom. Przed wojną każdego dnia do Strefy Gazy wjeżdżało ok. 500 ciężarówek z pomocą – przypomina BBC.
This aid has all accumulated and is waiting for @UNRWA and other @UN aid orgs to distribute it. This is the equivalent of hundreds of aid trucks—which isn’t being distributed to Gazan civilians.
We remain committed to the transfer of aid to Gaza. pic.twitter.com/mEWpUtOLwx
— COGAT (@cogatonline) March 23, 2024
Agencje ONZ odpowiadają, że ich działania są utrudnione przez izraelskie ograniczenia wojskowe, trwające walki oraz załamanie porządku publicznego. Izrael wielokrotnie toczył waśnie z UNRWA, agencją ONZ ds. uchodźców palestyńskich i głównym dostarczycielem pomocy w Gazie. Izrael oskarża ją o tolerowanie Hamasu, a nawet współpracę z nim, któremu to zarzutowi UNRWA zaprzecza.
