Prof. dr hab. Henryk Domański został ukarany przez Instytut Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk za słowa o Barbrze Engelking. Sprawa toczyła się przez niemal rok.
Przez 11 miesięcy Instytut Filozofii i Socjologii PAN badał, czy prof. dr hab. Henryk Domański obraził prof. dr hab. Barbarę Engelking. A zaczęło się od słów ekspert od holokaustu o „rozpowszechnionym szmalcownictwie” wśród Polaków.
Przypomnijmy, że przy okazji 80. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim Engelking była gościem u Moniki Olejnik w TVN24. Kierownik Centrum Badań nad Zagładą Żydów Instytutu Filozofii i Socjologii PAN wysunęła pod adresem Polaków szokujące i absurdalne oskarżenia. Mówiła m.in., że Żydzi po aryjskiej stronie przeżywali nie dzięki pomocy Polaków, ale… pomimo szmalcownictwa.
– W fałszywej propagandzie może tak wygląda (że Polacy pomagali ukrywać się Żydom – przyp. red.). W rzeczywistości Żydzi tak jak Ci Żydzi w getcie wykazywali się niesamowitą odwagą. (…) Tworzyli sieci pomocowe. Naprawdę byli w dużym stopniu samowystarczalni, a byliby w dużo większym, gdyby nie szmalcownicy – grzmiała Engelking.
– Żydzi się nieprawdopodobnie rozczarowali co do Polaków w czasie wojny. Żydzi wiedzieli, czego się spodziewać od Niemców, a relacja z Polakami była dużo bardziej złożona. Polacy mieli potencjał, żeby stać się sojusznikami Żydów i Żydzi mieli nadzieję, że będą się inaczej zachowywać i nie będzie tak powszechnego szmalcownictwa. To rozczarowanie wydaje mi się, że odgrywa rolę. Polacy po prostu zawiedli – mówiła w dalszej części programu.
Komentując słowa Engelking, prof. Domański ocenił w Telewizji Republika, że „jeżeli ktoś coś takiego mówi, można by powiedzieć, może z pewnym uproszczeniem, nie jest Polakiem”.
Za te właśnie słowa prof. Domański – w PAN Kierownik Zespołu Badań Struktury Społecznej oraz Kierownik Zespołu Studiów nad Metodami i Technikami Badań Socjologicznych – został ukarany przez Instytut Filozofii i Socjologii najwyższą możliwą karą. Komisja Dyscyplinarna IFiS PAN „uraczyła” go naganą z wpisem do akt.
Swoje ukontentowanie decyzją Komisji Dyscyplinarnej wyraziła Rada Naukowa IFiS PAN, w skład której w kadencji 2023-2026 wchodzi m.in.… Barbara Engelking.
„W wywiadzie udzielonym 27 kwietnia 2023 roku TV Republika prof. Henryk Domański, pracownik IFiS PAN, wypowiedział się szeroko na temat prof. Barbary Engelking, kierowniczki Centrum Badań nad Zagładą Żydów Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, i jej działalności badawczej. Prof. Domański, który nie jest specjalistą w dziedzinie historii Zagłady, zakwestionował kompetencje i rzetelność naukową prof. Engelking, nie podając przy tym żadnego merytorycznego uzasadnienia swojej oceny. Co więcej, odnosząc się do wywiadu, jaki 19 kwietnia 2023 prof. Engelking udzieliła telewizji TVN24 – w wywiadzie tym w sposób wyważony, lecz krytyczny mówiła ona o postawie ludności etnicznie polskiej wobec Zagłady Żydów – prof. Domański stwierdził, że «jeżeli ktoś coś takiego mówi, można by powiedzieć, może z pewnym uproszczeniem, nie jest Polakiem»” – czytamy w uchwale Rady.
„Wyrażając satysfakcję z działań Komisji Dyscyplinarnej IFiS PAN w tej sprawie, Rada Naukowa Instytutu Filozofii i Socjologii PAN odcina się od wypowiedzi prof. Domańskiego i z całym zdecydowaniem ją potępia. Naszym zdaniem, niedopuszczalne jest bezpodstawne dezawuowanie uznanej uczonej oraz wykluczanie kogokolwiek ze wspólnoty narodowej. Wypowiedź prof. Domańskiego – budzącą skojarzenia z najczarniejszymi kartami historii Polski – uważamy za niegodną pracownika naszego Instytutu czy jakiegokolwiek uczonego” – dodano.
Sprawę skomentował m.in. redaktor naczelny „Najwyższego CZAS!”-u dr Tomasz Sommer.
„Ukarany przez antypolską sitwę w PAN-ie prof. Domański jest jednym z niewielu prawdziwych naukowców w tej instytucji. Wiem coś o tym, bo był szefem mojej rady naukowej, gdy broniłem tam doktorat. I mój egzamin z socjologii, który prowadził do łatwych nie należał. Musiałem wyrecytować… expressis verbis definicję pracy wg Maxa Webera (tę drugą). Gdy nie potrafiłem… przerwał egzamin na kilka miesięcy. Jak znów się pojawiłem to zadał mi to samo pytanie. Do dziś znam «Wirtschaft und Gesellschaft» na pamięć, choć nie jest to cienka praca. To u niego też uczyłem się metod ilościowych i jakościowych w badaniach socjologicznych, od teorii których jest najlepszym specjalistą w Polsce” – napisał.
Ukarany przez antypolską sitwę w PAN-ie prof. Domański jest jednym z niewielu prawdziwych naukowców w tej instytucji. Wiem coś o tym, bo był szefem mojej rady naukowej, gdy broniłem tam doktorat. I mój egzamin z socjologii, który prowadził do łatwych nie należał. Musiałem…
— Tomasz Sommer (@1972tomek) March 29, 2024