Media społecznościowe mogą pomóc wyjaśnić zagrożenie, jakie koty domowe stanowią dla populacji owadów i pająków – informują naukowcy na łamach pisma „Insect Conservation and Diversity”.
Od około 10 tysięcy lat koty to popularne zwierzęta domowe. Stanowią część codziennego życia milionów ludzi. Często pojawiają się w mediach społecznościowych – właściciele publikują posty dotyczące codziennej aktywności tych zwierząt domowych. Część z tych postów dokumentuje ofiary, które koty domowe zabijają i przynoszą do domów.
Jako drapieżnik oportunistyczny, czyli korzystający z każdej okazji do polowania, kot domowy stanowi poważne zagrożenie dla bioróżnorodności w różnych ekosystemach kontynentalnych i wyspiarskich. Choć około 90 proc. gatunków spożywanych przez koty stanowią ptaki, gady i ssaki – drapieżniki te polują jednak również na różne bezkręgowce. Na samych Wyspach Kanaryjskich zdziczałe koty zjadają 127 gatunków bezkręgowców. Autorzy przeglądu diety kotów wolno żyjących w Australii szacują, że w skali roku zjadają one 1,1 miliarda bezkręgowców.
Dokumentowanie kocich polowań na stawonogi stwarza liczne wyzwania. Większość badań opiera się na analizie kału w celu identyfikacji głównych pokarmów, co może prowadzić do niedoszacowania spożycia stawonogów, ponieważ ich części ciała (np. pancerze) są często bardziej rozdrobnione i mniej widoczne w odchodach niż kości i pióra. Poza tym w ten sposób rejestruje się tylko spożyte ofiary, pomijając osobniki zabite, ale odrzucone oraz te, którym udało się uciec.
Pogłębienie wiedzy na temat wpływu kotów na bezkręgowce wymaga nowych metod.
Wobec tego naukowcy zastosowali podejście badawcze o nazwie iEcology, w ramach którego wykorzystali dane z platform cyfrowych do ilościowego określenia wzorców i procesów biologicznych. Coraz więcej badań wykorzystuje to podejście do dokumentowania, na przykład rozmieszczenia gatunków ptaków i motyli, wykorzystując dane uzyskane z platform mediów społecznościowych, takich jak Facebook.
W ten sposób iEcology może przekształcić publicznie dostępne wirtualne rejestry w cenne informacje o bioróżnorodności, w tym o rozmieszczeniu gatunków, dynamice populacji oraz interakcjach między organizmami a ich środowiskiem biotycznym i abiotycznym.
Naukowcy z Universidade Estadual de Campinas (Brazylia) przeanalizowali dane z mediów społecznościowych, aby zbadać, które stawonogi – w tym owady i pająki – są najczęściej zjadane przez koty domowe żyjące w środowisku miejskim.
Analizie poddano 17 000 zdjęć i filmów z TikToka oraz iStocka, co pozwoliło znaleźć 550 zapisów dotyczących drapieżnictwa kotów domowych. W sumie autorzy zarejestrowali 14 odrębnych rzędów stawonogów zabijanych przez koty domowe. Najczęściej ofiarą kotów padały owady z rzędu prostoskrzydłych (Orthoptera, na przykład koniki polne, szarańcza i świerszcze) – zaobserwowano je w 20,7 proc. wszystkich zapisów. Często pojawiały si także pluskwiaki (Hemiptera) i karaczany (Blattodea, rząd obejmujący karaluchy i termity) – odpowiednio 14,5 oraz 14,4 proc.
Jak wskazują badacze, koty domowe polują w środowisku miejskim na zaskakująco zróżnicowaną gamę stawonogów. Dane z mediów społecznościowych wykazały podobieństwa, ale także pewne różnice w porównaniu z ogólnymi wzorcami opisywanymi w literaturze naukowej.
– Najciekawszym aspektem naszych badań jest to, że udało się wykorzystać dane z mediów społecznościowych do ujawnienia wpływu kotów domowych na bioróżnorodność, który był stosunkowo pomijany w literaturze naukowej – powiedziała Leticia Alexandre, główna autorka publikacji i studentka studiów licencjackich na uniwersytecie Campinas.
– Nasze wyniki rzeczywiście dokumentują przypadki ataków kotów na grupy stawonogów, które nigdy nie zostały zidentyfikowane w pracach naukowych jako ofiary kotów – dodał współautor, dr Raul Costa-Pereira. – Dlatego platformy mediów społecznościowych mogą zaoferować znacznie więcej niż tylko urocze zdjęcia i filmy z kotami, pomagając zrozumieć i ograniczyć ich wpływ na bioróżnorodność.
