Będę rozmawiał z przywódcą Rosji Władimirem Putinem o wojnie na Ukrainie; wiele elementów ostatecznego porozumienia zostało już uzgodnionych, ale wiele pozostało do uzgodnienia – oznajmił w poniedziałek prezydent USA Donald Trump.
Trump poinformował, że będzie rozmawiał z Putinem we wtorek rano (czasu waszyngtońskiego – popołudnie w Polsce).
„Tysiące młodych żołnierzy i innych osób są zabijane. Każdy tydzień przynosi śmierć 2500 żołnierzy obu stron, i to musi się skończyć TERAZ” – dodał prezydent USA na platformie Truth Social. Wyraził zadowolenie z powodu planowanej rozmowy telefonicznej z Putinem.
Będzie to druga oficjalna rozmowa obu przywódców od rozpoczęcia obecnej kadencji Trumpa. Poprzednio rozmawiali 12 lutego, głównie o możliwości zakończenia wojny na Ukrainie.
Trump powiedział w niedzielę, że podobnie będzie również tym razem. „Chcemy zobaczyć, czy możemy zakończyć tę wojnę (Rosji przeciwko Ukrainie – PAP). Może możemy, może nie, ale myślę, że mamy na to bardzo duże szanse” – powiedział amerykański prezydent.
Zapytany, jakie ustępstwa są rozważane, Trump powiedział: „Będziemy rozmawiać o terytorium, będziemy rozmawiać o elektrowniach (…). Myślę, że przedyskutowaliśmy już bardzo wiele z obiema stronami, Ukrainą i Rosją. (…) Rozmawiamy, dzielimy pewne zasoby”.
W ubiegłym tygodniu specjalny wysłannik USA ds. Bliskiego Wschodu Steve Witkoff spotkał się z Putinem w Moskwie. Później ocenił w rozmowie z dziennikarzami, że kluczowy dla porozumienia będzie los czterech okupowanych przez Rosję obwodów Ukrainy. Odmówił jednak odpowiedzi, czy USA uznają rosyjskie zdobycze terytorialne.
Do spotkania Witkoffa i Putina doszło dwa dni po tym, jak USA i Ukraina uzgodniły propozycję 30-dniowego zawieszenia broni. Putin oznajmił, że Rosja popiera amerykańską propozycję zakończenia konfliktu metodami pokojowymi, ale podkreślił, że jakiekolwiek zawieszenie broni powinno prowadzić do trwałego pokoju, a więc musi wyeliminować zasadnicze przyczyny konfliktu. Zasugerował także, że przedłożona im propozycja zawieszenia broni jest korzystna dla Ukraińców, którzy mogą wykorzystać ten okres do mobilizacji i dozbrojenia.
W czasie pierwszej kadencji Trumpa obaj przywódcy rozmawiali ze sobą telefonicznie 19 razy, natomiast spotkali się sześć razy.
Rozmowy telefoniczne
Pierwsza rozmowa telefoniczna Władimira Putina i Donalda Trumpa odbyła się 14 listopada 2016 r. po zwycięstwie Trumpa w wyborach, jeszcze przed jego oficjalną inauguracją. Rozmowa dotyczyła przede wszystkim stanu stosunków rosyjsko-amerykańskich, a obaj przywódcy opowiedzieli się za aktywną współpracą nad normalizacją relacji.
Druga ich rozmowa odbyła się 28 stycznia 2017 r. po inauguracji Trumpa. Tematem konwersacji był kryzys ukraiński, walka z terroryzmem, konflikt arabsko-izraelski, sytuacja wokół programów nuklearnych w Iranie i Korei Północnej.
4 kwietnia 2017 Trump w rozmowie z Putinem złożył kondolencje rodzinom i przyjaciołom ofiar zamachu terrorystycznego w metrze petersburskim.
W 2017 roku doszło jeszcze do czterech rozmów telefonicznych. 2 maja, 21 listopada i 15 grudnia obaj przywódcy omawiali sytuację na Ukrainie, Bliskim Wschodzie i Półwyspie Koreańskim. 17 grudnia Putin dziękował Trumpowi za przekazanie informacji CIA, które pomogły w zatrzymaniu terrorystów, stojących za zamachem w Petersburgu.
Podczas rozmowy 12 lutego 2018 roku Trump i Putin omawiali kwestię osiedle izraelskich na terytoriach palestyńskich. 20 marca tego samego roku Trump pogratulował Putinowi zwycięstwa w wyborach prezydenckich. Podczas rozmowy poruszono też m.in. kwestie ograniczenia wyścigu zbrojeń i zwalczania międzynarodowego terroryzmu.
3 maja 2019 roku znaczną część rozmowy poświęcono sytuacji w Korei Północnej, Wenezueli i na Ukrainie. 31 lipca tego samego roku rozmówcy poruszyli kwestie rosyjsko-amerykańskich stosunków gospodarczych. 29 grudnia 2019 roku podczas rozmowy telefonicznej Putin dziękował Trumpowi za informacje służb specjalnych, które pomogły zapobiec atakom terrorystycznym w Rosji.
30 marca 2020 roku Trump i Putin rozmawiali o skali rozprzestrzeniania się koronawirusa na świecie i możliwości większej współpracy obu krajów w zakresie przeciwdziałania pandemii. Wymienili również poglądy na temat bieżącej sytuacji na światowym rynku ropy naftowej.
10 kwietnia 2020 roku odbyły się dwie rozmowy telefoniczne Trumpa i Putina. Najpierw omawiano współpracę w zakresie przemysłu kosmicznego i zbliżającemu się porozumieniu krajów OPEC+, które miało ograniczyć produkcję ropy naftowej. Po kilku godzinach odbyło się drugie połączenie, z udziałem króla Arabii Saudyjskiej Salmana ibn al-Aziza as-Su’uda.
Dwa dni później przywódcy USA, Rosji i Arabii Saudyjskiej przeprowadzili kolejną rozmowę telefoniczną, która także dotyczyła umowy krajów OPEC+.
7 maja 2020 roku Putin i Trump złożyli sobie życzenia w 75. rocznicę klęski nazistowskich Niemiec, a także omówili walkę z pandemią COVID-19.
1 czerwca 2020 roku w rozmowie telefonicznej obaj przywódcy omawiali sytuację na rynku ropy naftowej i porozumienie OPEC+, a także poruszyli temat pandemii koronawirusa i jej skutków gospodarczych.
23 lipca 2020 roku odbyła się ostatnia rozmowa telefoniczna w pierwszej kadencji Trumpa. Poruszono temat irańskiego programu nuklearnego i współpracy w walce z pandemią koronawirusa, a także kwestię kontroli zbrojeń i traktat START-3, który miał wygasnąć w lutym 2021 roku.
12 lutego br. Trump odbył pierwszą w swojej drugiej kadencji rozmowę z Putinem. Amerykański prezydent poinformował, że rozmawiał z Putinem o wojnie na Ukrainie, sytuacji na Bliskim Wschodzie i rozwoju sztucznej inteligencji. Uzgodniono też natychmiastowe rozpoczęcie negocjacji pokojowych dotyczących wojny na Ukrainie, które będą prowadzone przez odpowiednie zespoły.
Spotkania
Pierwsze spotkanie obu przywódców odbyło się 7 lipca 2017 r. w ramach szczytu G20 w Hamburgu. Zamiast planowanych 30-45 minut negocjacji, w których uczestniczyli również szefowie dyplomacji obu krajów Siergiej Ławrow i USA Rex Tillerson, odbyły się rozmowy trwające 2 godziny i 15 minut. Główny nacisk położono na wojnę w Syrii i kryzys na Ukrainie oraz sytuację na Półwyspie Koreańskim kwestie walki z terroryzmem i cyberprzestępczością.
Osiągnięto porozumienia w sprawie zawieszenia broni w południowo-zachodniej Syrii, stworzenia dwukierunkowego kanału komunikacji pomiędzy przedstawicielami Rosji i USA i Stany Zjednoczonymi. Poruszono także temat domniemanej ingerencji Moskwy w wybory w USA.
Jeszcze tego samego dnia wieczorem Putin i Trump rozmawiali przy kolacji, a według amerykańskiego prezydenta rozmowa trwała około 15 minut i składała się głównie z „wymiany uprzejmości”.
10 listopada 2017 r. na marginesie szczytu APEC w Da Nang (Wietnam) Trump i Putin przeprowadzili rozmowę „na stojąco”. Początkowo zostało zaplanowane pełnowymiarowe spotkanie, które jednak zostało odwołane przez stronę amerykańską. Przywódcy wydali tylko wspólne oświadczenie w sprawie walki z terroryzmem w Syrii.
Trzecie spotkanie odbyło się 16 lipca 2018 r. w Helsinkach, gdzie Trump i Putin rozmawiali ponad dwie godziny twarzą w twarz. Na wspólnej konferencji prasowej oświadczyli, że omówiono kwestię rozbrojenia nuklearnego, sytuację na Ukrainie, kwestię denuklearyzacji Półwyspu Koreańskiego, wycofanie się USA z umowy nuklearnej z Iranem, projekt gazociągu Nord Stream 2, a szczególną uwagę poświęcono kwestii stosunków gospodarczych między obydwoma krajami.
Kolejne pełnowymiarowe rozmowy miały się odbyć 11 listopada 2018 r. w Paryżu, ale władze francuskie zwróciły się o odwołanie spotkanie, aby nie odwracało ono uwagi opinii publicznej i prasy od obchodów 100. rocznicy zakończenia I wojny światowej. Trump i Putin odbyli tylko krótką rozmowę podczas roboczego śniadania w Pałacu Elizejskim i zgodzili się spotkać 1 grudnia 2018 r. w Buenos Aires na szczycie G20.
Dwa dni później Trump odwołał jednak oficjalne spotkanie, argumentując to odmową Rosji uwolnienia ukraińskich marynarzy, zatrzymanych 25 listopada 2018 r. np. w Cieśninie Kerczeńskiej, zatrzymanych za nielegalne przekroczenie granicy rosyjskiej).
Podczas szczytu G20 doszło jednak do ich spotkania na marginesie obrad i była to krótka, nieformalna rozmowa „na stojąco”, w czasie której Putin poinformował Trumpa o sytuacji w Cieśninie Kerczeńskiej.
Kolejne i jak dotąd ostatnie spotkanie Trumpa i Putina odbyło się 28 czerwca 2019 r. na marginesie szczytu grupy 20 w Osace w Japonii. Obaj przywódcy zgodzili się kontynuować dyskusje na temat kontroli nad bronią, poruszyli kwestię sytuacji w Syrii i na Ukrainie oraz potwierdzili swoje zaangażowanie w przestrzeganie porozumień mińskich. Rozmowa trwała 1 godzinę i 20 minut.