Trybunał Konstytucyjny orzekł we wtorek, że zakres działania komisji śledczej ds. Pegasusa jest niezgodny z konstytucją. TK rozpatrywał skargę grupy posłów PiS, dotyczącą uchwały o powołaniu tej komisji.
Posłowie PiS zaskarżyli w marcu art. 2 uchwały Sejmu z 17 stycznia 2024 r. w sprawie powołania komisji śledczej do zbadania legalności, prawidłowości oraz celowości czynności operacyjno-rozpoznawczych podejmowanych m.in. z wykorzystaniem oprogramowania Pegasus, w okresie od dnia 16 listopada 2015 r. do dnia 20 listopada 2023 r.
Wtorkowej rozprawie przewodniczył sędzia Zbigniew Jędrzejewski, sprawozdawcą był sędzia Stanisław Piotrowicz, a w składzie był także sędzia Jarosław Wyrembak.
TK orzekł, że zaskarżony artykuł uchwały Sejmu jest niezgodny z konstytucją.
– Artykuł 2 uchwały sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 17 stycznia 2024 ws. powołania komisji śledczej (…) jest niezgodny z artykułem 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Ponadto TK postanawia umorzyć postępowanie w pozostałym zakresie – powiedział sędzia Jędrzejewski. Dodał, że orzeczenie w tej sprawie zapadło jednogłośnie.
Uchwała w sprawie powołania komisji śledczej ds. Pegasusa została podjęta przez Sejm obradujący w niewłaściwym składzie. Tym samym uchwała dotknięta jest wadą prawną, która implikuje konieczność stwierdzenia przez Trybunał jej niezgodności z art. 2 konstytucji – uznał we wtorek TK.
Jak poinformował sędzia Stanisław Piotrowicz w uzasadnieniu wyroku TK, uniemożliwienie sprawowania mandatów poselskich przez Mariusza Kamińskiego i Macieja Wąsika, w czasie, gdy podejmowano uchwałę o komisji śledczej ds. Pegasusa „doprowadziło do faktycznego wykreowania, nieznanej konstytucji, kategorii posłów niewykonujących swoich mandatów”. Według Piotrowicza, Sejm procedujący w takim składzie i uniemożliwiający posłom uczestniczenie w pracach legislacyjnych nad uchwałą „nie może być zakwalifikowany jako Sejm w rozumieniu konstytucyjnym”.
Sędzia Piotrowicz wskazał w związku z tym, że „konsekwencją bezprawnych działań marszałka Sejmu oraz organów postępowania karnego wykonawczego było wadliwe ukształtowanie składu Sejmu, który podjął kontrolowaną uchwałę” (o powołaniu komisji śledczej ds. Pegasusa).
– Działania marszałka Sejmu oraz organów postępowania karnego wykonawczego, pozostające w sprzeczności z zasadą państwa prawnego sprawiły, że kontrolowana uchwała została podjęta przez Sejm obradujący w niewłaściwym składzie. Tym samym, kontrolowana uchwała dotknięta jest wadą prawną, która implikuje konieczność stwierdzenia przez Trybunał jej niezgodności z art. 2 konstytucji – powiedział sędzia Piotrowicz.
To kolejne tego typu orzeczenie TK wskazujące na kwestię wygaszenia mandatów poselskich Kamińskiego i Wąsika. Po raz pierwszy, jeszcze w czerwcu TK orzekł, że nowelizacja przepisów o NCBR z 26 stycznia br. jest niekonstytucyjna, gdyż do głosowania nie dopuszczono obu posłów.
Jeszcze 6 marca br. Sejm przyjął uchwałę w sprawie usunięcia skutków kryzysu konstytucyjnego lat 2015-2023 i stwierdził, że „uwzględnienie w działalności organu władzy publicznej rozstrzygnięć Trybunału Konstytucyjnego wydanych z naruszeniem prawa może zostać uznane za naruszenie zasady legalizmu przez te organy”. Od czasu podjęcia uchwały przez Sejm wyroki TK nie są publikowane w Dzienniku Ustaw.