PISA (Programme for International Student Assessment) to międzynarodowe badanie koordynowane przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju. Celem jest uzyskanie porównywalnych danych o umiejętnościach uczniów, którzy ukończyli 15. rok życia w róznych krajach. Program PISA powstał w 1997 roku. Punktem wyjścia jest pojęcie „alfabetyzmu” (literacy) odnoszące się do „zdolności stosowania wiedzy i umiejętności, analizowania, argumentowania i efektywnego komunikowania w procesie stawiania, rozwiązywania i interpretowania problemów w różnych sytuacjach”.
Badanie odbywa się co trzy lata i obejmuje umiejętności 15-latków w zakresie matematyki, czytania ze zrozumieniem i umiejętności naukowych. Wyniki tego międzynarodowego badania porównawczego wskazują na gwałtowny spadek „alfabetyzmu” w wielu krajach.
5 grudnia opublikowano najnowszy ranking. Testy, które pierwotnie miały zostać przeprowadzone w 2021 roku, zostały przesunięte o rok ze względu na pandemię koronawirusa. Polscy uczniowie w matematyce zajęli 12 miejsce (ex aequo z Danią, Belgią i Wielką Brytanią).
W tej kategorii nie do pobicia są Azjaci. Pierwsze miejsce zajął Singapur, a zanim znalazło się Makao, Tajwan, Hongkong, Japonia, Korea Południowa. Na 7. miejscu jest Estonia, za nią w pierwszej „dziesiątce” – Szwajcaria, Kanada i Holandia.
W umiejętności czytania i interpretacji, młodzi Polacy są na 15. pozycji (wygrywa Singapur przed Japonią i… Irlandią). W dziedzinie wiedzy naukowej na miejscu 16. (razem z USA). Wygrywa ponownie Singapur, przed Japonią i Makao.
Kraje azjatyckie po raz kolejny znajdują się na szczycie rankingu i nadal powiększają przewagę nad innymi. W Europie najlepsze wyniki osiągają Szwajcaria, Irlandia i Estonia. Warto jednak dodać, że w krajach OECD nastąpił spadek „średniej” wyników.
Największy spadek wyników, w porównaniu do badania z 2018 roku odnotowały Finlandia, Niemcy i Norwegia. Zdaniem OECD, sytuację tę można wytłumaczyć „większym obecnie zróżnicowaniem ludności Finlandii, początkiem niedoboru nauczycieli i dużą różnicą między chłopcami i dziewczętami, na korzyść tych ostatnich”.
Niemcy są w stanie degrengolady od 2015 roku. OECD zauważa, że „odsetek uczniów ze środowisk imigracyjnych w Niemczech podwoił się z 13% w 2012 r. do 26% w 2022 r.” W 2022 r. prawie co dziesiąty uczeń w Niemczech (9%) urodził się w innym kraju, co oznacza również, że często „po drodze” dołączali do niemieckiego systemu edukacji.
Więcej punktów zyskiwali jednak uczniowie w takich krajach jak Singapur, Japonia, Korea, Estonia i Irlandia. Zwrócono uwagę na problemy z atrakcyjnością zawodu nauczyciela w Japonii i Korei. Estonia poczyniła znaczne inwestycje w kształcenie nauczycieli, natomiast Irlandia opracowała spersonalizowane wsparcie dla uczniów.
Źródło: AFP/ Le Figaro
