Wprowadzenie podatku bankowego spowodowało obniżenie oprocentowania depozytów w bankach; zarówno tych przyjmowanych od przedsiębiorstw, jak i od gospodarstw domowych – poinformował Narodowy Bank Polski w „Raporcie o stabilności systemu finansowego. Grudzień 2025”.
NBP podkreślił w publikacji, że podatek od niektórych instytucji finansowych (tzw. podatek bankowy) od momentu jego wprowadzenia w 2016 r., wzbudzał dyskusje i wymieniany był jako czynnik wpływający na oprocentowanie depozytów i kredytów oraz ograniczający podaż kredytu dla gospodarki.
Bank centralny zaznaczył, że podatek bankowy może wpływać na wyższy poziom marży kredytowej banków w Polsce niż średnio w innych krajach UE. Ponadto zdaniem NBP wyłączenie obligacji skarbowych z podstawy podatku bankowego sprzyja wzrostowi popytu na te instrumenty i może skutkować obniżeniem udziału kredytu dla sektora niefinansowego w aktywach banków.
NBP wskazał, że z przeprowadzonej analizy wynika, że „podatek bankowy oddziałuje w kierunku wyższych marż odsetkowych banków, jednak w różnym stopniu odbywa się to poprzez wpływ na oprocentowanie depozytów i kredytów”. „Zgodnie z wynikami porównania wprowadzenie podatku bankowego spowodowało obniżenie oprocentowania depozytów w bankach – zarówno tych przyjmowanych od przedsiębiorstw, jak i od gospodarstw domowych” – stwierdził NBP w raporcie.
„Analizy nie potwierdzają natomiast, aby podatek bankowy przyczynił się do wzrostu oprocentowania kredytów dla przedsiębiorstw i kredytów konsumpcyjnych – lekkie podwyższenie oprocentowania kredytów dla przedsiębiorstw było krótkotrwałe i przejściowe. Jedynie w przypadku oprocentowania kredytów mieszkaniowych widoczny jest dodatni wpływ podatku” – zauważył NBP.
Bank centralny zaznaczył, że wprowadzenie podatku bankowego sprawiło, że banki zwiększyły wolumen obligacji w swoich aktywach. „Jednakże wprowadzenie podatku nie spowodowało trwałego spadku wolumenu kredytów – ujemny wpływ na krótko wystąpił, ale wygasł po kilku miesiącach. Ponadto w odpowiedzi na wprowadzenie podatku bankowego niektóre podmioty obniżyły ogólny poziom aktywów. Spadek ten był jednorazowy i skoncentrowany w czasie bezpośrednio po wprowadzeniu podatku. Sugeruje to, że był on oparty na likwidacji krótkoterminowych aktywów finansowych, jak np. depozyty międzybankowe” – dodał NBP.
Podatek bankowy, czyli właściwie podatek od niektórych instytucji finansowych, naliczany jest od aktywów w wysokości 0,0366 proc. Interesariusze, w tym Związek Banków Polskich, apelowali, by zmienić podstawę opodatkowania na pasywa, gdyż w ich ocenie obecna podstawa jest „szkodliwa dla gospodarki”.