Kraje UE i Parlament Europejski porozumiały się w czwartek w sprawie nowych technik genomowych (NGT) w hodowli roślin. Nowe przepisy dopuszczą do obrotu rośliny modyfikowane za pomocą NGT, choć w ograniczonym zakresie. W ocenie unijnych prawodawców wesprze to innowacje w europejskim rolnictwie.
Rozporządzenie, które będzie jeszcze wymagało formalnego zatwierdzenia przez państwa członkowskie w Radzie UE oraz w PE, otworzy drogę do szerszego wykorzystania technik genomowych w hodowli. Obecnie jest to zakazane, ponieważ wobec NGT stosowana jest unijna legislacja dotycząca organizmów modyfikowanych genetycznie (GMO). Te przepisy mają ponad 20 lat i kiedy były wdrażane do unijnego prawodawstwa, NGT nie istniały.
Techniki genomowe polegają na przystosowywaniu nasion w sposób, który może występować także w naturze lub być wynikiem konwencjonalnych technik hodowlanych. Nowe przepisy nie zmienią restrykcyjnego prawa w sprawie GMO, natomiast dopuszczą stosowane w ramach NGT niewielkie modyfikacje materiału genetycznego lub insercje materiału genetycznego pochodzącego z tej samej rośliny lub roślin krzyżowalnych.
„Nowe techniki genomowe pomogą nam osiągnąć więcej mniejszym nakładem środków” – podkreślił minister rolnictwa Danii Jacob Jensen, cytowany w komunikacie Rady UE. „Rozporządzenie pozwoli nam opracować nowe odmiany roślin, które będą bardziej odporne na zmiany klimatu i będą wymagały mniej nawozów i pestycydów. Nasi rolnicy i sektor rolno-spożywczy będą lepiej przygotowani do innowacji i dalszej produkcji zdrowej i bezpiecznej żywności dla naszych obywateli” – zaznaczył przedstawiciel władz Danii, która obecnie sprawuje prezydencję w Radzie UE.
Rozporządzenie ustanowi dwie kategorie roślin wyhodowanych przy pomocy technik genomowych. Kategoria NGT-1 obejmie rośliny, które są równe tym uzyskanym z hodowli konwencjonalnych i nie będą musiały być opatrzone etykietą. Wyjątkiem będą nasiona – dzięki temu podmioty, które nie będą chciały korzystać z NGT, łatwo tego unikną.
Rośliny o bardziej złożonych modyfikacjach genomowych będą klasyfikowane w kategorii NGT-2, co oznaczać będzie m.in. obowiązkowe etykietowanie produktów. Jeśli na etykiecie znajdzie się informacja o zmodyfikowanych cechach, będzie ona musiała zawierać wszystkie istotne cechy.
Zgodnie z porozumienie PE i Rady UE państwa członkowskie będą mogły utrzymać zakaz hodowli roślin z kategorii NGT-2.