Dziesięć lat po zakończeniu polityki posiadania „jednego dziecka”, komunistyczne Chiny nie mogą powrócić do wzrostu demograficznego. Trzeci rok z rzędu liczba ludności tego komunistycznego kraju spada, liczba zgonów przewyższa liczbę urodzeń.
Społeczeństwo się starzeje, a na ulicach Pekinu, Kantonu i Szanghaju pojawia się coraz więcej ludzi o siwych włosach, niż dziecięcych wózków. Populacja Chin szacowana jest obecnie na 1,408 miliarda. Jednak wskaźnik urodzeń spada od trzech lat.
Po 1979 roku w Chinach małżeństwa nie mogły mieć więcej niż jednego dziecka. Władze komunistyczne uznały rosnącą populację za zagrożenie dla stabilności kraju i chciały kontrolować tempo wzrostu populacji. Skutki tez „inżynierii demograficznej” dzisiaj odbijają się w Pekinie czkawką. Polityka jednego dziecka obowiązywała przez ponad trzy dekady i została zmieniona dopiero w 2015 roku (na posiadanie dwójki dzieci i w 2021 roku (limit na parę został podniesiony do trójki).
Chińczycy przyzwyczaili się jednak do „jedynaków”, a rosnący dobrobyt i chęć korzystania z konsumpcji też zrobiły swoje. Dodatkowo ze spadkiem liczby urodzeń we wcześniejszych latach, piramida wieku uległa odwróceniu. Przybyło osób starszych, a ubyło par w wieku rozrodczym. Według danych Banku Światowego, współczynnik dzietności – czyli średnia liczba dzieci urodzonych przez Chinki w ciągu życia – wynosił 1 dziecko na kobietę w 2023 roku.
Dochodzi do tego nierównowaga płci, będąca bezpośrednim skutkiem polityki jednego dziecka. Rodziny wolały chłopców, niż dziewczynki i znając płeć nienarodzonych dzieci uciekały się do aborcji. Według chińskiej agencji informacyjnej ECNS, najnowszy spis powszechny z 2024 roku wykazał, że na 100 kobiet przypada w Chinach około 104,34 mężczyzn.
Paradoksalnie, ograniczenia w liczbie dzieci, miały eliminować problemy ekonomiczne, a obecnie starzenie się społeczeństwa stanowi właśnie ekonomiczne obciążenie dla państwa. Eksperci twierdzą, że z ekonomicznego, społecznego i politycznego punktu widzenia i w perspektywie nadchodzących lat, demografia pozostaje najważniejszym wyzwaniem dla tego kraju.
Dużych zmian nie będzie, bo posiadanie dziecka jest drogie i sytuacja w Chinach przypomina coraz bardziej procesy społeczne w Japonii czy Korei Południowej. Pary mają mniej dzieci, bo rosną koszty utrzymania, a kobiety też coraz częściej zajmują ważne pozycje na rynku pracy. Programy publiczne też nie wystarczają, by złagodzić dodatkowe wydatki.
Według raportu YuWa Demographic Research Institute z 2024 roku; średni koszt wychowania dziecka w Chinach do 18. roku życia wynosi 538 000 juanów, czyli około 65 000 euro. Kwota ta stanowi ponad sześciokrotność rocznego chińskiego PKB per capita.
Także chiński system emerytalny zmusza rodziny do oszczędzania na potrzeby starszych rodziców i na własne emerytury. Młodsze pokolenia często muszą utrzymywać zarówno rodziców, jak i dzieci, co stanowi finansowe wzywanie. Rząd ostatnio wdrożył szereg środków pro-natalnych. M.in. roczną premię 3600 juanów, czyli około 430 euro, na każde dziecko poniżej trzeciego roku życia, a nawet podarunki w postaci telefonów. Pewne zachęty stosują odrębnie poszczególne prowincje. Jednak wyraźnie takie działania nie przynoszą rezultatów.
Źródło: France Info
