Do Europejskiego Centrum Konsumenckiego w Polsce konsumenci najczęściej skarżą się na usługi lotnicze oraz zakupy. Łącznie w 2024 roku do Centrum wpłynęło ponad 5,5 tys. skarg – blisko połowa z nich dotyczyła sektora lotniczego.
Europejskie Centrum Konsumencie w Polsce to część unijnej sieci systemu ochrony konsumentów w UE (ECC-Net). „Pozwala konsumentom na szybkie i efektywne rozwiązywanie problemów z zagranicznymi przedsiębiorcami” – wyjaśniła koordynator Europejskiego Centrum Konsumenckiego w Polsce Renata Yanisiv.
Sieć ECC-Net składa się z 29 centrów konsumenckich – w każdym państwie istnieje jedno Europejskie Centrum Konsumenckie. Konsumenci ze swoim problemem zgłaszają się do centrum właściwego ze względu na swoje miejsce zamieszkania. Po otrzymaniu zgłoszenia i potwierdzenia transgranicznego charakteru, sprawa jest przekazywana do ECK kraju, w którym działalność prowadzi przedsiębiorca. Tamtejsze ECK kontaktuje się z lokalną firmą i wyjaśnia problem.
W piątek 9 maja przypada Dzień Europy. Z tej okazji ECK Polska przypomniało o prawach konsumentów, które zostały wzmocnione dzięki integracji europejskiej. Zdaniem ECK, dzięki wspólnym regulacjom prawnym UE, konsumenci mogą liczyć na większą ochronę swoich interesów, niezależnie od tego, w którym państwie członkowskim dokonali zakupu.
W odpowiedzi na pytania PAP Centrum przekazało, że najwięcej skarg polskich konsumentów dotyczy sektora lotniczego. „W ostatnich latach sprawy z tego obszaru stanowią przeważającą liczbę zgłoszeń przekazywanych do Europejskiego Centrum Konsumenckiego Polska – w 2024 roku blisko 50 proc. Najczęściej dotyczą zakłóceń w realizacji lotów (tj. opóźnienia, odwołania), a także problemów z transportem bagażu (tj. opóźnienie, zagubienie czy uszkodzenie)” – podało ECK.
Drugą kategorię co do liczby zgłoszeń stanowią reklamacje związane z zakupem odzieży i obuwia. Zgodnie z danymi ECK, w 2024 roku stanowiły one ponad 20 proc. wszystkich rozpatrywanych spraw – konsumenci najczęściej skarżyli się na niezgodność towaru z umową oraz trudności związane z odstąpieniem od umowy. Na trzecim miejscu znajdują się skargi dotyczące sektora zakwaterowania. W tym przypadku dominują skargi dotyczące niezgodności pomiędzy ofertą a rzeczywistymi warunkami świadczonej usługi.
„W 2024 roku do ECK Polska wpłynęło ponad 5,5 tys. skarg dotyczących transgranicznych sporów konsumenckich, z czego 1 711 zostało rozwiązanych na korzyść konsumentów w drodze mediacji” – podkreśliło ECK. Zaznaczyło jednocześnie, że najwięcej zgłoszeń wpływa zazwyczaj w okresach zwiększonej liczby podróży, czyli głównie w miesiącach wakacyjnych oraz podczas świąt – dotyczą one przede wszystkim sektora lotniczego i zakwaterowania. Z kolei w czasie sezonowych wyprzedaży (styczeń, czerwiec oraz listopad–grudzień) wzrasta liczba skarg związanych ze sprzedażą internetową w tym zakupami odzieży oraz obuwia.
ECK podkreśliło, że w ciągu ostatnich dwóch dekad liczba skarg i zapytań systematycznie rosła. W ocenie Centrum, szczególnie wysoki wzrost liczby zgłoszeń odnotowano w 2020 roku, co było bezpośrednio związane z problemami konsumentów wynikającymi z pandemii COVID-19. „Po ustabilizowaniu się sytuacji na świecie liczba skarg nieznacznie się zmniejszyła, jednak ogólny trend pozostaje wzrostowy. Tendencja ta wynika przede wszystkim ze zwiększającej się świadomości konsumenckiej oraz dynamicznego rozwoju handlu i usług w przestrzeni cyfrowej” – wyjaśniło ECK.
Centrum zwróciło uwagę, że Polska znajduje się w grupie państw o stosunkowo wysokim poziomie zgłaszania skarg przez konsumentów. „W 2024 roku liczba skarg konsumentów na przedsiębiorców z Europy, zgłoszona do ECK Polska odpowiada 6. pozycji spośród danych ilościowych pozostałych państw sieci ECC. W odniesieniu do skarg składanych przez konsumentów z innych krajów Unii Europejskiej na przedsiębiorców zarejestrowanych w Polsce, dane zbiorcze wskazują na średnią pozycję Polski w tym zestawieniu. Warto jednak zaznaczyć, że skala skarg przekazywanych do ECK Polska w tej kategorii jest wyraźnie mniejsza w porównaniu do państw przodujących w tym ujęciu” – podało Centrum.
Europejskie Centrum Konsumenckie w Polsce (ECK) powstało w 2005 roku na mocy porozumienia Komisji Europejskiej z Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Projekt finansowany jest ze środków Unii Europejskiej oraz UOKiK. ECK Polska należy do sieci Europejskich Centrów Konsumenckich. Centra te bezpłatnie informują konsumentów o ich prawach w UE oraz pomagają w polubownym rozwiązywaniu sporów transgranicznych z przedsiębiorcami z siedzibą w UE, Norwegii oraz Islandii. Z ECK Polska można skontaktować się poprzez adres e-mail: [email protected].
W Polsce funkcjonuje też Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, którego Prezes, jak twierdzi Urząd na swojej stronie internetowej, jest centralnym organem administracji rządowej odpowiedzialnym za kształtowanie oraz realizację polityki ochrony konkurencji i konsumentów w Polsce. „Misją UOKiK jest podnoszenie poziomu dobrobytu konsumentów poprzez skuteczną ochronę ich interesów i bezpieczeństwa oraz wspieranie rozwoju konkurencji, z poszanowaniem zasad otwartości i dialogu w relacjach z uczestnikami rynku” – podaje na swojej stronie UOKiK.