Możliwość wprowadzenia czasowego, terytorialnego ograniczenia przyjmowania wniosków o ochronę międzynarodową zakłada ustawa, którą w piątek uchwalił Sejm. Zgodnie z regulacją jednorazowo okres obowiązywania ograniczenia nie będzie mógł przekroczyć 60 dni.
Za przyjęciem nowelizacji ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium RP zagłosowało 386 posłów, 38 było przeciwko, nikt nie wstrzymał się od głosu. Wcześniej posłowie odrzucili w głosowaniu wniosek koła Razem o odrzucenie projektu w całości.
Sejm poparł złożoną na prośbę rządu przez Polskę 2050-TD poprawkę, która wyklucza rozdzielanie rodzin na granicy. Złożenie poprawki na jednej z komisji zapowiadał wiceszef MSWiA Maciej Duszczyk. Za jej przyjęciem było 230 posłów, 45 było przeciwnych, a 150 wstrzymało się od głosu.
Posłowie odrzucili trzy poprawki zgłoszone przez klub Lewicy m.in. dotyczące rozszerzenia grupy wrażliwej o wszystkich małoletnich, a nie tylko tych bez opieki.
Ustawa zakłada, że ograniczenie prawa do złożenia wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej będzie mogło zostać wprowadzone rozporządzeniem Rady Ministrów na wniosek Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji. Szef MSWiA będzie musiał poinformować sejmową Komisję Administracji i Spraw Wewnętrznych o złożeniu wniosku ograniczającego prawo do azylu.
Jego wprowadzenie powinno uwzględniać „potrzebę zapobieżenia destabilizacji sytuacji wewnętrznej” w kraju oraz mieć na celu „możliwie jak najmniejsze ograniczenie praw cudzoziemców zamierzających ubiegać się o udzielenie ochrony międzynarodowej”.
Zgodnie z nowelą, ograniczenie będzie miało charakter czasowy, a jednorazowo okres obowiązywania ograniczenia nie będzie mógł przekroczyć 60 dni. Okres obowiązywania ograniczenia będzie mógł być przedłużony na czas oznaczony, nie dłuższy niż 60 dni, po wyrażeniu zgody przez Sejm.
Rozporządzenie ma także określać odcinek granicy, na którym stosowane jest ograniczenie. Na granicy zewnętrznej, nieobjętej przepisami rozporządzenia, stosowane będą zasady ogólne.
Określono też, że Straż Graniczna pomimo ograniczeń będzie przyjmować wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej od małoletnich bez opieki, kobiet ciężarnych, osób, które mogą wymagać szczególnego traktowania, w szczególności ze względu na swój wiek lub stan zdrowia. Ograniczenie nie będzie dotyczyć także osoby, wobec której zachodzą okoliczności, które w ocenie Straży Granicznej „jednoznacznie świadczą, że jest ona zagrożona rzeczywistym ryzykiem doznania poważnej krzywdy w państwie, z którego przybyła bezpośrednio” na terytorium Polski.
Nowelizacja ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium RP spotkała się z krytyką organizacji pozarządowych skupionych wokół problematyki praw człowieka takich jak Amnesty International Polska, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę. Podczas wysłuchania publicznego zwracały uwagę na niezgodność przepisów z prawem międzynarodowym oraz polską konstytucją.
Teraz ustawa trafi do Senatu.