Sejm uchwalił nowelizację ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Posłowie opowiedzieli się za poprawkami zgłoszonymi przez kluby KO i Polska 2050-TD. Nowelizacja zakłada m.in. przedłużenie Ukraińcom legalności pobytu.
Za nowelizacją ustawy głosowało 381 posłów, 19 było przeciw (14 z Konfederacji i pięciu z PiS), a 20 (wszyscy z PiS) wstrzymało się od głosu.
Wcześniej posłowie opowiedzieli się za poprawkami, które podczas drugiego czytania zgłosiły kluby KO i Polska 2050-TD; przyjęcie tych poprawek rekomendowała sejmowa Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych.
Zgodnie z rekomendacją komisji posłowie odrzucili natomiast kilka poprawek Konfederacji – w tym tę, by nie dawać socjalu mężczyznom z Ukrainy w wieku poborowym.
– Jak to jest, że my wspieramy Ukrainę w wojnie z pieniędzy polskich podatników, a mężczyźni w wieku poborowym z Ukrainy siedzą w Polsce i jeszcze pobierają świadczenia socjalne, znów finansowane z ciężko zarobionych pieniędzy podatników? Czy w związku z tym za chwilę jeszcze będziemy wysyłać naszych żołnierzy na ich miejsce? Bo w tym kierunku to idzie. Nasza poprawka likwiduje ten absurd, ale wy je odrzucacie – mówił w Sejmie Konrad Berkowicz z Konfederacji.
Przyjęte poprawki dotyczą wydłużenia o cztery miesiące terminu składania wniosków o warunkowe prawo wykonywania zawodu lekarza, lekarza dentysty, pielęgniarki i położnej oraz honorowania świadectw obywateli państwa, które wypowiedziało umowę międzynarodową o ich wzajemnym uznawaniu.
Czyli znowu przedłużamy zwolnienie że znajomości języka polskiego dla lekarzy z Ukrainy
Wspaniale. Czyli Polak co skończy lekarski na Ukrainie musi się nostryfikować bo nie wiadomo co umie, a Ukrainiec nawet jeśli po polsku ani be ani me zapraszamy do pracy prosto z uczelni https://t.co/yYhUWK9Eef
— Jakub Kosikowski (@kosik_md) May 15, 2024
Wiceminister edukacji Joanna Mucha podczas posiedzenia komisji zwracała uwagę, że poprawka wiąże się z niedawnym zaprzestaniem wydawania przez Białoruś swym obywatelom przebywającym za granicą dokumentów potwierdzających maturę, co sprawia, że te osoby nie mogą podjąć studiów w Polsce. Dodała, że dotyczy to około pięciu tysięcy obywateli Białorusi, ale może też dotyczyć obywateli innych krajów.
Wątpliwości co do poprawki zgłaszało Biuro Legislacyjne Sejmu i posłowie Prawa i Sprawiedliwości, którzy zwracali uwagę, że poprawka może wykraczać poza zakres przedłożenia.
Nowelizacja ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa zakłada m.in. przedłużenie do 30 września 2025 r. legalności pobytu Ukraińcom, którym nadano numer PESEL UKR, a także powiązanie od przyszłego roku wypłat m.in. 800 plus z obowiązkiem szkolnym dla ukraińskich dzieci.
Regulacja przedłuża też dostęp do świadczeń zdrowotnych, rodzinnych i socjalnych, świadczeń wypłacanych przez ZUS i możliwość pobytu w obiektach zbiorowego zakwaterowania.
W nowelizacji wskazano także maksymalny 36-miesięczny okres, w którym uczniowie mogą uczestniczyć w dodatkowych bezpłatnych zajęciach z języka polskiego. Rozwiązanie dotyczyć będzie uczniów, którzy udział w zajęciach rozpoczęli w latach 2022/2023 i 2023/2024.
W ustawie zapisano również wprowadzenie nowych zasad potwierdzania tożsamości obywatela Ukrainy ubiegającego się o nadanie numeru PESEL. Jedynym sposobem potwierdzenia tożsamości ma być okazanie ważnego dokumentu podróży.
Regulacja zakłada ponadto, że od 1 lipca finansowanie wsparcia w postaci zakwaterowania i wyżywienia uchodźców z Ukrainy, będących w szczególnie trudnej sytuacji, będzie możliwe jedynie na podstawie podpisanej umowy z właściwym miejscowo wojewodą lub organem samorządowym działającym na polecenie wojewody. Zmienią się także zasady partycypacji w kosztach pobytu i wyżywienia w ośrodkach zbiorowego zakwaterowania tak, aby pobieranie należnych dopłat było bardziej efektywne niż obecnie.
Ustawa zakłada też wygaszenie świadczeń związanych z rekompensatą kosztów pobytu i wyżywienia uchodźców wojennych, ponoszonych przez właścicieli lokali prywatnych. Od 1 lipca ma nastąpić też wygaszenie wsparcia dotyczącego finansowania wykonywania fotografii i jednorazowego świadczenia pieniężnego w wysokości 300 zł.
Ustawa, z wyjątkiem niektórych przepisów, miałaby wejść w życie 1 lipca. Teraz trafi pod obrady Senatu.