Polskie firmy energetyczne muszą się liczyć z falą roszczeń ze strony właścicieli działek, na których znajdują się słupy energetyczne. Dotychczasowa praktyka, zgodnie z którą przedsiębiorstwo mogło nabyć przez zasiedzenie uprawnienie do korzystania z prywatnego gruntu – czyli służebność gruntową odpowiadającą służebności przesyłu – mimo że nigdy nie przeprowadzono formalnego wywłaszczenia, została uznana za sprzeczną z Konstytucją.
We wtorek 2 grudnia Trybunał Konstytucyjny, obradując w pełnym składzie w sprawie P 10/16, uznał, że dotychczasowa praktyka firm przesyłowych polegająca na korzystaniu z cudzych działek bez zawierania umów i bez wypłacania właścicielom jakiegokolwiek wynagrodzenia – pod pozorem „zasiedzenia” służebności gruntowej o funkcji zbliżonej do służebności przesyłu – narusza konstytucyjnie chronione prawo własności.
– Dzisiejszy wyrok Trybunału Konstytucyjnego to kluczowy moment dla rynku nieruchomości i właścicieli gruntów obciążonych infrastrukturą przesyłową. Trybunał jednoznacznie wzmocnił ochronę prawa własności, co oznacza zupełnie nowe możliwości negocjacyjne i finansowe dla właścicieli działek – mówi Agnieszka Ryznar, prezes zarządu Votum Odszkodowania SA, które pomaga swoim klientom w uzyskiwaniu odszkodowań w tego typu sprawach.
Sądy powinny teraz stosować interpretację przepisów zgodną z Konstytucją oraz z Europejską Konwencją Praw Człowieka, co w praktyce przełoży się na mocniejsze wsparcie dla właścicieli nieruchomości w trwających i przyszłych postępowaniach. Orzeczenie ma realne przełożenie na sytuację właścicieli blisko 20 milionów działek, na których w czasach PRL lub w latach 90. bez ich zgody ustawiono słupy energetyczne, sieci ciepłownicze, wodociągi czy kanalizację.
– Wyrok podważa dotychczasowe zasiedzenia i otwiera drogę do dochodzenia wynagrodzenia za korzystanie z nieruchomości. To fundamentalna zmiana, która wymusi na przedsiębiorstwach przesyłowych transparentne zasady, rynkowe stawki i profesjonalne uregulowanie relacji z właścicielami – dodaje Agnieszka Ryznar z Votum Odszkodowania SA.
Zdaniem ekspertki omawiany wyrok otworzył drogę do masowego dochodzenia roszczeń, a chodzi o niemałe pieniądze – od kilkudziesięciu do nawet kilkuset tysięcy złotych. W najbardziej drastycznych sytuacjach, gdy istniejąca infrastruktura uniemożliwia normalne korzystanie z działki, właściciel będzie mógł domagać się wykupienia od niego tego terenu. Jak zapewnia Ryznar, już teraz klienci zgłaszają się z gotowością do kierowania roszczeń przeciwko przedsiębiorstwom przesyłowym.
Źródło: DoRzeczy.pl, Salon24.pl